Kata to z góry przygotowane formy demonstrowania ataku, obrony i kontrataku. Mas. Oyama twierdzi, że aby zrozumieć kata trzeba myśleć o karate jako o swego rodzaju języku. Techniki karate interpretować można jako litery alfabetu, kata będą odpowiednikami wyrazów i zdań, kumite będzie analogiczne do rozmowy.
Wszystkie style karate, zarówno chińskie, jak i japońskie zawierają kata jako ogólną część treningu. W niektórych stylach liczba kata dochodzi do 50 (Shotokan), w niektórych około 15 (Kyokushin, Gojuryu).
Trzeba tu wspomnieć o jednym z głównych motywów stworzenia ćwiczeń formalnych-kata. Pozwalających na wykonanie technik w ruchu w pełnej formie i sile. W karate, w odróżnieniu od judo, tylko niewiele technik może być zaprezentowanych z pełną siłą, bez obawy fizycznego uszkodzenia partnera – kata pozwalają wypełnić tę lukę. W kata ćwiczący zmuszony jest stosować bardzo wiele różnych postaw i technik, pozwalając na osiągnięcia dużego stopnia zaawansowania w wykonywaniu ich i wszechstronności.
Niektóre z ćwiczeń formalnych są proste i krótkie, inne długie i bardziej skomplikowane. Niektóre kata przeznaczone są do ukazywania szybkości, inne do podkreślania i ćwiczenia specjalnych metod oddychania.
Trzeba pamiętać, iż kata są wyrazem sztuki karate-do, bez których karate byłoby tylko wydajną metodą walki. Początkowo kata należy ćwiczyć wolno, beż siły, aż do osiągnięcia wzorowej poprawności. Gdy osiągniemy ten stan stopniowo zwiększamy siłę każdej techniki, równocześnie zmniejszając czas wykonywania poszczególnych technik, a tym samym całego kata.